منافقان و صاعقه الهی
منافقان و صاعقه الهی
بقره/19-20
آیه:
أَوْ کَصَیِّبٍ مِنَ السَّماءِ فِیهِ ظُلُماتٌ وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ یَجْعَلُونَ أَصابِعَهُمْ فِی آذانِهِمْ مِنَ الصَّواعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ وَ اللَّهُ مُحِیطٌ بِالْکافِرِینَ (19) یَکادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ کُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِیهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (20(
ترجمه:
یا مثل منافقان همانند حال جماعتى است که زیر ابر پر باران شدیدى که از آسمان نازل شود و در آن ظلمات و رعد و برق باشد گرفتار باشند و در آن حال انگشتانشان را در گوشهاى خود قرار داده باشند از جهت سختى صاعقه و خداوند به کفّار احاطه دارد.(19) نزدیک است برق، چشمان آنها را برباید، هر گاه آن برق براى آنان بدرخشد و راه روشن و نمایان شود، در پرتو آن نور راه مىروند و هنگامى که برق برود و راه تاریک گردد، بر جاى خود مىایستند و اگر خدا بخواهد گوش و چشم آنها را از بین مىبرد، همانا خداوند بر هرچیزى قادر است.(20)
توضیح:
بار دیگر خداوند برای اینکه مسلمانان و مومنان، افراد منافق را خوب بشناسند برای این گروه خطرناک مثل آورده است. توضیح تشبیه و تمثیل فوق عبارت است ازاینکه اگر شخصی در بیابانی گم و سردرگم شود، همانگونه که موقع ابری شدن آسمان از نور ماه و ستارگان هیچ بهره ای ندارد منافقان نیز از ایمان ظاهری خود به جز در مسائل مادی و حیثیتی، هیچ فائده ای نخواهند برد. شخص سردرگم در بیابان تاریک که چشمانش به تاریکی محض عادت نموده اگر یک دفعه صاعقه ی گوش خراش و پر نور به چشم و گوشش برسد امکان کور شدن شخص بسیار وجود دارد منافقانی که در عالم، حیران دنیا و شهوات هستند اگر یک دفعه عاملی بر آنان وارد شود حتما هلاک خواهند شد.
هر دو مثل فوق مربوط به منافقان هستند وبحث حیرانی و سردرگمی در هر دو مثل خود را نمایان می کند.
در مثل اول مسافر با خطراتی مواجه است از قبیل گرسنگی و تشنگی و حیوانات دورنده و گزنده
ولی در مثل دوم علاوه بر خطرات بالا، خطراتی از قبیل رگبار، رعدوبرق، سیلاب و صاعقه فزونی میکند.
عناصر تشبیه:
1- مشبه منافقانند
2- مشبه به مسافر سرگردان و گمشده
3- وجه شبه حیرانی
مدرک:
الامثل، آیت الله مکارم، ج1،ص45-51
- ۹۵/۱۲/۱۲